Η Αθήνα του 'Οθωνα..
the budget hotel in athens
Την Αθήνα Βαυαροί αρχιτέκτονες μετά την ανεξαρτησία από τους Τούρκους την φαντάστηκαν ως μία ευκαιρία οικοδόμησης μιας μοναδικής νεοκλασικής πόλης στην Ευρώπη που θα συνδύαζε στοιχεία αρχαιότητος και νέου αρχιτεκτονικού πνεύματος που επικρατούσε την εποχή εκείνη. Σύμβουλοι λοιπόν του Οθωνα ήρθαν στην πολίχνη των Αθηνών που αριθμούσε 9-12.000 κατοίκους γύρω από την Ακρόπολη την εποχή εκείνη κι επιχείρησαν να εφαρμόσουν τα σχέδια των. Φαντάστηκαν λοιπόν το παλάτι στην Ομόνοια και την σύνδεσή του με τρείς ωραίες οδούς που θα έβλεπαν τον Πειραιά, οδός Πειραιώς, την Ακρόπολη, οδός Αθηνάς και το Παναθηναϊκό στάδιο, οδός Σταδίου. Παράλληλα σκέφτηκαν να δημιουργήσουν πλήθος κτιρίων, κήπων, σχολών, θεάτρων και να δώσουν στους δρόμους ονόματα τραγικών ποιητών. Εις μάτην όμως για τα περισσότερα σχέδια εξ αυτών για σκόνταψαν πάνω σε συμφέροντα οικοπεδούχων της εποχής και ματαιώθηκαν. 'Όμως κάποια από αυτά έγιναν, έμειναν ή άλλαξαν χρήση και το άρωμά τους μέχρι σήμερα παραμένει. Απομεινάρια αρχαίων λιθοδομών, κολονών, πέρασαν σε τοίχους εκκλησιών, ξύλινες κατασκευές αποτεφρώθηκαν, παζάρια ξηλώθηκαν και αποκαλύφτηκε η Βιβλιοθήκη του Ανδριανού κ.α.
Η Αθήνα σιγά - σιγά μιμούνταν την δύση και άλλαζε τρόπο ζωής, εργασίας, σχόλης, βλέπε Καφενείο Ωραία Ελλάς, φαρμακεία, ζαχαροπλαστεία, κ.ά. Χτίστηκαν εκκλησίες όπως η Αγία Ειρήνη (1843) ή οποία ήτο και ο Μητροπολιτικός ναός των Αθηνών, ξενοδοχεία όπως το "Βύρων" το οποίο εθεωρείτο το υψηλότερο κτίριο των Αθηνών! Εκεί κάποιος αστρονόμος έστησε το πρόχειρο αστεροσκοπείο του και ήταν και τρισευτυχισμένος! Η μεταοθωμανική πορεία περνάει από το Πύργο με το ρολόι, το παλιό σιταροπάζαρο, το κτίριο του Βοεβόδα, το παλιό πανεπιστήμιο των Κλεάνθη και Σάουπερ αρχιτεκτόνων, στις βόρειες πλαγιές της Ακρόπολης. Η Αθήνα λεγόταν Μόναχο του Νότου και το Μόναχο Αθήνα του Βορά.
Στη θέση που βρίσκεται σήμερα (και τότε) η Ρωμαϊκή Αγορά ήταν η καρδιά της Οθωμανικής Αθήνας. Υπήρχε το Διοικητήριο, έδρα του Βοεβόδα, το πιο παλιό τζαμί της Αθήνας, το μεγάλο τζαμί, το μικρό τζαμί, χριστιανικές εκκλησίες, η Κορανική Σχολή όπου εδιδάσκετο το κοράνι και αραβική ποίηση. Το Ρολόι με τους ανεμοδείκτες, Αέρηδες, χαρακτηριστικό μνημείο, ο πύργος - Τζαμί, σώζεται σήμερα ο τρούλος, το μπέϋ χαμάμ, δεν σώζεται σήμερα. Το χαμάμ της Αθήνας σώζεται και είναι επισκέψιμο, τόπος μυστηρίου και ερωτισμού, η καλλίτερη διασκέδαση των γυναικών. Η πορεία περιλαμβάνει και το Αρχοντικό της κυρίας Γάσπαρη, το μη υπάρχων μοναστήρι των καπουτσίνων, όπου έμεινε ο Λόρδος Βύρων και άλλα κτίρια που απέμειναν από τα 50 περίπου υπάρχοντα στην Αθήνα. Την περιήγηση καθοδήγησε ο Νικόλας Νικολαΐδης ο οποίος με τον γλυκό, λυρικό, έντεχνο και χαμογελαστό λόγο του πέτυχε να κερδίσει απόλυτα τους περιηγούμενους. Μας περιμένει πάλι τον Οκτώβρη Πληροφορίες, θέσεις, εισιτήρια. http://www.sgt.gr. Στον ιστορικό περίπατο πήραν μέρος πελάτες του Nestorion.
Μια παρόμοια οθωμανική παρόμοια είναι και η προτεινόμενη, από ειδικούς, η παρακάτω:
Θέση Βεοβοδαλικίου, Τείχος Υπαπαντής, Ναός Αγ. Αθανασίου ή Σεραφείμ, Τέμενος Φετχιγιέ, Ωρολόγιον Κυρρήστου, Ιεροσπουδαστήριο, Μικρό Τέμενος, Θέση Λουτρού του Μπέη, Λουτρό των Ανέμων (Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης), Οικία Μπενιζέλων, Επιγραφή οδού Μνησικλέους.-
1. William Makepeace Thackeray, Ταξίδι από το Κόρνχιλ στο Μέγα Κάιρο 1845
"Εχω ένα χάρτη που σημειώνονται πλατείες, σιντριβάνια, θέατρα κήποι και "πλατείες Όθωνος", αλλά αυτά υπάρχουν μόνο υπάρχουν στην χάρτινη πρωτεύουσα - η άθλια, ετοιμόρροπη και ξύλινη πραγματική πρωτεύουσα δεν διαθέτει τίποτε από αυτά".
2. Hans Christian Andersen, Το παζάρι ενός ποιητή: Ταξίδι στην Ελλάδα, την Τουρκία ακι ως τον Δούναβη, 1866.
"Το θέατρο βρίσκεται λίγο πιο έξω από την πόλη. Έχει τέσσαρα διαζώματα, όμορφα διακοσμημένα, αλλά πιο ωραίο θέαμα ήταν να βλέπεις στην πλατεία και τα θεωρεία τους θεατές ντυμένους με τις ελληνικές τους ενδυμασίες. Το θέατρο, όπως προανέφερα είναι λίγο άξω από την πόλη. Αισθάνεσαι λοιπόν τόσο παράξενα όταν βγαίνεις από το κτίριο, μέσα στη νύχτα, μετά από μια παράσταση, του Κουρέα της Σεβίλλης και της Κλέφτρας Κίσσας, και βρίσκεται κάτω από τον ανατολίτικο έναστρο θόλο, όπου η αστροφεγγιά ήταν τόσο λαμπρή που μπορούσαμε να δούμε ολοκάθαρα τη γυμνή και περιτριγυρισμένη από ψηλά βουνά πεδιάδα να απλώνεται μπροστά μας. Γαλήνη και μοναξιά. Λες και σε είχε μεταφέρει σε αυτή την άγονη ερημιά ένας παντοδύναμος μάγος.
Το φυσικό αυτό μεγαλείο περιγελούσε τα ζωγραφισμένα σκηνικά. Η ερημιά παρουσίαζε τη δική της παράσταση, που μπροστά της ωχριούσε οτιδήποτε είχαμε δει εκεί που ήμασταν προ ολίγου. Σε αυτή την ταπεινωτική αντίθεση αισθάνθηκα το κλασσικό μεγαλείο της Ελλάδος."
3. Henry Herbert, Lord Carnarvon, Αναμνήσεις από την Αθήνα και τον Μοριά, 1839.
"Οι πλατιές στέγες, οι επιβλητικοί μιναρέδες, τα κυπαρίσσια, οι φουντωτοί φοίνικες - όλα όσα έδιναν στην πόλη ένα χαρακτήρα ανατολίτικο είχαν εξαφανιστεί μαζί με τους αρχαίους δεσπότες της. Κατοικίες σε σύγχρονο γερμανικό στυλ, και χωρίς καμία απολύτως χάρη, είχαν πλέον αντικαταστήσει την ασιατική και γραφική αναρχία της παλιάς πόλης."
Επιλογή κειμένων/Ιστορική τεκμηρίωση περιπάτου: Νίκος Νικολαίδης, Βαλκανολόγος - Ιστορικός.
Η Αθήνα σιγά - σιγά μιμούνταν την δύση και άλλαζε τρόπο ζωής, εργασίας, σχόλης, βλέπε Καφενείο Ωραία Ελλάς, φαρμακεία, ζαχαροπλαστεία, κ.ά. Χτίστηκαν εκκλησίες όπως η Αγία Ειρήνη (1843) ή οποία ήτο και ο Μητροπολιτικός ναός των Αθηνών, ξενοδοχεία όπως το "Βύρων" το οποίο εθεωρείτο το υψηλότερο κτίριο των Αθηνών! Εκεί κάποιος αστρονόμος έστησε το πρόχειρο αστεροσκοπείο του και ήταν και τρισευτυχισμένος! Η μεταοθωμανική πορεία περνάει από το Πύργο με το ρολόι, το παλιό σιταροπάζαρο, το κτίριο του Βοεβόδα, το παλιό πανεπιστήμιο των Κλεάνθη και Σάουπερ αρχιτεκτόνων, στις βόρειες πλαγιές της Ακρόπολης. Η Αθήνα λεγόταν Μόναχο του Νότου και το Μόναχο Αθήνα του Βορά.
Στη θέση που βρίσκεται σήμερα (και τότε) η Ρωμαϊκή Αγορά ήταν η καρδιά της Οθωμανικής Αθήνας. Υπήρχε το Διοικητήριο, έδρα του Βοεβόδα, το πιο παλιό τζαμί της Αθήνας, το μεγάλο τζαμί, το μικρό τζαμί, χριστιανικές εκκλησίες, η Κορανική Σχολή όπου εδιδάσκετο το κοράνι και αραβική ποίηση. Το Ρολόι με τους ανεμοδείκτες, Αέρηδες, χαρακτηριστικό μνημείο, ο πύργος - Τζαμί, σώζεται σήμερα ο τρούλος, το μπέϋ χαμάμ, δεν σώζεται σήμερα. Το χαμάμ της Αθήνας σώζεται και είναι επισκέψιμο, τόπος μυστηρίου και ερωτισμού, η καλλίτερη διασκέδαση των γυναικών. Η πορεία περιλαμβάνει και το Αρχοντικό της κυρίας Γάσπαρη, το μη υπάρχων μοναστήρι των καπουτσίνων, όπου έμεινε ο Λόρδος Βύρων και άλλα κτίρια που απέμειναν από τα 50 περίπου υπάρχοντα στην Αθήνα. Την περιήγηση καθοδήγησε ο Νικόλας Νικολαΐδης ο οποίος με τον γλυκό, λυρικό, έντεχνο και χαμογελαστό λόγο του πέτυχε να κερδίσει απόλυτα τους περιηγούμενους. Μας περιμένει πάλι τον Οκτώβρη Πληροφορίες, θέσεις, εισιτήρια. http://www.sgt.gr. Στον ιστορικό περίπατο πήραν μέρος πελάτες του Nestorion.
Μια παρόμοια οθωμανική παρόμοια είναι και η προτεινόμενη, από ειδικούς, η παρακάτω:
Θέση Βεοβοδαλικίου, Τείχος Υπαπαντής, Ναός Αγ. Αθανασίου ή Σεραφείμ, Τέμενος Φετχιγιέ, Ωρολόγιον Κυρρήστου, Ιεροσπουδαστήριο, Μικρό Τέμενος, Θέση Λουτρού του Μπέη, Λουτρό των Ανέμων (Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης), Οικία Μπενιζέλων, Επιγραφή οδού Μνησικλέους.-
1. William Makepeace Thackeray, Ταξίδι από το Κόρνχιλ στο Μέγα Κάιρο 1845
"Εχω ένα χάρτη που σημειώνονται πλατείες, σιντριβάνια, θέατρα κήποι και "πλατείες Όθωνος", αλλά αυτά υπάρχουν μόνο υπάρχουν στην χάρτινη πρωτεύουσα - η άθλια, ετοιμόρροπη και ξύλινη πραγματική πρωτεύουσα δεν διαθέτει τίποτε από αυτά".
2. Hans Christian Andersen, Το παζάρι ενός ποιητή: Ταξίδι στην Ελλάδα, την Τουρκία ακι ως τον Δούναβη, 1866.
"Το θέατρο βρίσκεται λίγο πιο έξω από την πόλη. Έχει τέσσαρα διαζώματα, όμορφα διακοσμημένα, αλλά πιο ωραίο θέαμα ήταν να βλέπεις στην πλατεία και τα θεωρεία τους θεατές ντυμένους με τις ελληνικές τους ενδυμασίες. Το θέατρο, όπως προανέφερα είναι λίγο άξω από την πόλη. Αισθάνεσαι λοιπόν τόσο παράξενα όταν βγαίνεις από το κτίριο, μέσα στη νύχτα, μετά από μια παράσταση, του Κουρέα της Σεβίλλης και της Κλέφτρας Κίσσας, και βρίσκεται κάτω από τον ανατολίτικο έναστρο θόλο, όπου η αστροφεγγιά ήταν τόσο λαμπρή που μπορούσαμε να δούμε ολοκάθαρα τη γυμνή και περιτριγυρισμένη από ψηλά βουνά πεδιάδα να απλώνεται μπροστά μας. Γαλήνη και μοναξιά. Λες και σε είχε μεταφέρει σε αυτή την άγονη ερημιά ένας παντοδύναμος μάγος.
Το φυσικό αυτό μεγαλείο περιγελούσε τα ζωγραφισμένα σκηνικά. Η ερημιά παρουσίαζε τη δική της παράσταση, που μπροστά της ωχριούσε οτιδήποτε είχαμε δει εκεί που ήμασταν προ ολίγου. Σε αυτή την ταπεινωτική αντίθεση αισθάνθηκα το κλασσικό μεγαλείο της Ελλάδος."
3. Henry Herbert, Lord Carnarvon, Αναμνήσεις από την Αθήνα και τον Μοριά, 1839.
"Οι πλατιές στέγες, οι επιβλητικοί μιναρέδες, τα κυπαρίσσια, οι φουντωτοί φοίνικες - όλα όσα έδιναν στην πόλη ένα χαρακτήρα ανατολίτικο είχαν εξαφανιστεί μαζί με τους αρχαίους δεσπότες της. Κατοικίες σε σύγχρονο γερμανικό στυλ, και χωρίς καμία απολύτως χάρη, είχαν πλέον αντικαταστήσει την ασιατική και γραφική αναρχία της παλιάς πόλης."
Επιλογή κειμένων/Ιστορική τεκμηρίωση περιπάτου: Νίκος Νικολαίδης, Βαλκανολόγος - Ιστορικός.